Kepler-science.nl

Aarde en Zon

Alles aan de hemel lijkt steeds in beweging. Zon, maan, sterren en planeten komen ongeveer op het in Oosten, klimmen naar het Zuiden en gaan weer ongeveer onder in het Westen. Aan de Noordhemel zien we alle sterren rond de Poolster draaien.

Wat draait er nu: de Aarde of de Zon? Die vraag heeft veel wetenschappers bezig gehouden en heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling van de wetenschap.

En geloofden de Middeleeuwers echt dat de aarde plat was?

De Zon

In de zomer komt de Zon meer naar het Noorden op, in de winter meer naar het Zuiden. De twee gnomon-schaduwpatronen hieronder en de zonnewijzer laten zien dat:

• De tijd van zonsopgang is verbonden met de richting
• Daglengte (pijlcirkel) en het schaduwpatroon hangen af van seizoen en breedtegraad: hoe dichter bij de polen, hoe meer variatie door het jaar heen

De dagelijkse en jaarlijkse beweging van de Zon kunnen verklaard worden door:

1. De Aarde draait dagelijks om de Zon (weinig serieus genomen)
2. De Zon draait dagelijks om de Aarde en spiraalt op en neer door het jaar heen: Ptolemeus en Tycho
3. De Aarde draait om haar as en rond de Zon in een jaar (met een scheve as): Copernicus

De sterren

Sterren laten dezelfde dagelijkse beweging zien als de Zon, maar een sterrendag is ongeveer 4 minuten korter dan een zonnedag. Dat wordt als volgt verklaard:

• Sterren draaien dagelijks om de Aarde (zonder op en neer te spiralen): Ptolemeus en Tycho
• Sterren hebben een vaste positie; hun beweging wordt verklaard doordat de Aarde om haar as draait en om de Zon in een jaar: Copernicus

Om Copernicus te bewijzen moest parallax van nabije sterren te worden aangetoond (Bessel deed dat als eerste in 1838), maar die is heel klein (de dichtstbijzijnde ster staat vier lichtjaar weg).

Planeten en argumenten

Planeten zijn dwaalsterren. Zie planeten pagina.

Dat geldt ook voor de argumenten voor de verschillende modellen die linksboven voorbijkomen.

Het heelal is groot: daar gaat een aparte pagina over.

Hierboven is weergegeven hoe Erathostenes de omtrek van de Aarde bepaalde (zie ook link 2 en 3)

Links en Downloads:

1. Voor wie zelf een sterrenkaart wil maken (gebruik hiervoor stevig papier of plak het op karton): download hier de SCIENCE sterrenkaart
2. Over hoe Erathosthenes de omtrek van de Aarde bepaalde (zie ook de illustratie hierboven)
3. Een leukere van de BBC is Eratosthenes (gebruik als password: circumference99)
   
4. Leert de Bijbel een platte aarde?
   
5. Zie voor de platte aarde ook link 4 op Wetenschap
6. Ga naar Sun and Moon scope voor allerlei simulaties, zoals heliocentrisch en geocentrische modellen, daglengtes en zonhoogtes op verschillende tijden en plaatsen en de Rosetta mission.
7. Download stellarium (freeware planetarium progamma)
8. Sites van de NASA: www.jpl.nasa.gov en www.nasa.gov.
9. De Europese ruimtevaart organisatie: ESA
10. Uitgebreide BBC-site over science  
    
11. Over de slinger van Foucault in Nijmegen
12. Wikipedia over parallax