Mens
zorgvuldige reconstructie
zorgvuldige reconstructie
man of aap?
man of aap?
grotttekening
grotttekening

De unieke Mens

Hebben mens en aap een gemeenschappelijke voorvader of delen ze dezelfde Schepper? De natuurwetenschap kan dit antwoord niet makkelijk geven.

Wat is uniek aan de mens, wat maakt ons anders dan de dieren? Daar valt heel wat meer over te zeggen - vanuit de Bijbel en vanuit de wetenschap. Maar het hangt er wel van af waar je naar wilt kijken ...

Studie van verschillen

We kunnen geen fossielen kruisen en we kunnen ook niet zeker zijn van hun datering. We kunnen mens en aap wel op een aantal punten vergelijken:

  1. Studies naar hersencapaciteit suggereren een kloof tussen Mensapen (inclusief de Australopithecus) en de Mens (inclusief de Peking-mens, de Homo erectus en de Neanderthaler): zie de grafiek hieronder en de links.
  2. Rechtop lopen als een normale manier van voortbewegen toont dezelfde kloof tussen de twee groepen, zoals wordt getoond door een studie van de halfcirkelvormige kanalen van het evenwichtsorgaan).
  3. Een vergelijkende studie naar de bouw van Mensapen en Mensen laat ten minste tien verschillen zien die verband houden met het al of niet rechtop lopen.
  4. Taal laat een duidelijk verschil zien tussen Mensaap en Mens. Mensapen kunnen geen zinnen bouwen en vergelijking van oude talen met moderne laat zien hoe talen in rijkdom afnemen in plaats toenemen (met name als het gaat om grammatica). Bovendien is er meer in de bouw van strottenhoofd, tongbeen, het gebied van Broca in de hersenen en meer.
  5. Om werktuigen te maken en hanteren hebben wij een grote beweeglijk-heid van wijsvinger en pink, en een stabiel centrum van de holle hand en een opponeerbare duim
  6. Een belangrijke vraag is de oorsprong van moraal en ethiek - en natuurlijk van oorlogen e.d.
  7. Heel belangrijk is de vraag: wie is de Mens eigenlijk? Willem Ouweneel geeft in zijn boek (Adam, waar ben je) daar een duidelijk antwoord op - dat zich niet verdraagt met een aapachtige voorouder: de mens is in zijn hele wezen absoluut uniek. Zelf heb ik in mijn boek daar drie pagina's aan gewijd. Zie ook Bijbel en oorsprong.


Het Genesis model

Dit model suggereert een migratie na de Vloed die resulteert in isolatie van kleine populaties, waardoor verschillende rassen ontstaan (hierbij gaan bepaalde genvarianten verloren). Aanpassingen aan het klimaat waren mogelijk door de aanwezige variatie in de genen-pool: denk aan grotere neuzen en kleinere schedels in de tropen en de verschillen in huidskleur (waarbij een donkere huid nadelig is in gebieden met weinig zon, maar juist voordelig in de tropen). Door de tijd heen hebben talen variatie in woordgebruik en grammatica verloren, zoals duidelijk wordt bij de vergelijking tussen dode (oude) en levende talen.


Wat zegt ons DNA?

Mitochondriaal DNA wordt alleen via de vrouwelijke lijn overgeerfd. Studie hiervan wijst op een enkele recente stammoeder: zie link 3 (Engelstalig). Bovendien blijkt uit berekeningen daaraan dat negen van de tien diersoorten op hetzelfde moment verscheen als de mens (link 11 - gaat ook over het Y-chromosoom van de mens). Voor mogelijke afstammingslijnen: zie DNA-2.

In hoeverre komen het DNA van Chimpansee en Mens overeen? Vaak vind je getallen boven de 98 procent, maar die zijn gebaseerd op het hybridiseren van DNA van de beide organismen (eigenlijk op de vraag hoe makkelijk die hybride strengen weer uit elkaar te halen zijn), maar dat is een oude techniek. In 2002 gebruikte Britten een modernere techniek om DNA-sequenties te vergelijken: hij kwam op 95 procent. De reden voor het grotere verschil ligt in indels: unieke genen die of alleen bij de mens of alleen bij de chimpansee. Na het volledig in kaart brengen van het DNA van de mens in 2004 werd het mogelijk om beide genomen in detail met elkaar te vergelijken. De eerste kwantitatieve studie (2005) liet een verschil van 8,5 procent zien, met tientallen voor de mens unieke eiwitcoderende genen (die dus niet in de chim-pansee te vinden zijn). Een nieuwe studie toonde in 2007 dat het menselijk genoom zo'n in totaal 1400 unieke genen telt. Waarschijnlijk ligt de overeenkomst in DNA rond of onder de 90%. Daarbij geldt dat DNA niet alles zegt: het gaat vooral ook om hoe het DNA wordt gebruikt (zie DNA-1). Zie link nr.8.

Links:

  1. Gebruik de antropologie links onder 'artikelen' op scheppingofevolutie.nl
  2. Als je goed Engels kunt lezen, gebruik de links van Origins > Man
  3. Het moeilijke fossiel van Big Man ...
  4. Over mitochondriaal DNA en afstamming (Engels)
  5. Waren Neanderthalers gewone mensen?
  6. Is de Australopithecus sediba een missing link?
  7. Gedrag van chimpansees is eenvoudig te verklaren (zie ook PLOS computional biology)
  8. Over het unieke HAR1F gen
  9. Over verschillen in DNA tussen Mens en Aap
  10. Hoe zit dat met het gen voor vitame C?
  11. Had de Flores-mens het Down-syndroom?
  12. DNA wijst op recente oorsprong mens en dier.
  13. Zie ook DNA-2 voor afstammingsvragen
  14. Lucy had sterke opperarmen en leefde in bomen

Dateringen

Veel skeletmateriaal is gevonden in de Olduvai-kloof in Kenya. Hierbij zijn verschillen in ouderdom tussen bijvoorbeeld Lucy (een Australopithecus) en een moderne mens gesuggereerd, die door nader onderzoek ter discussie staan.

Al deze schedels (of fragmenten daarvan) zijn gevonden in tufsteen (gevormd uit vulkanische as). Nadere chemische analyse van de verschillende lagen heeft laten zien dat de chemische vingerafdruk van al deze lagen dezelfde is. Dat maakt het waarschijnlijk dat de verschillende lagen in korte tijd zijn afgezet als gevolg van een enkele uitbarsting van een vulkaan. Elke vulkaanuitbarsting kent namelijk een unieke chemische vingerafdruk.